دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : .ppt ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید :۷۰ اسلاید
قسمتی از متن .ppt :
بخش اول : تعاریف
آناتومی علمی است که در مورد بدن انسان صحبت می کند
و در مورد ساختمان بدن انسان و روابط بین اندامهای مختلف است.
شروع علم آناتومی از یونان باستان بوده است.
واژه آناتومی :
آناتومی از دو واژه ana به معنی کالبد و جسم
و tomyia به معنی شکافتن یا تشریح کردن تشکیل شده است.
تاریخچه آناتومی :
وشروع علم آناتومی به زمان یونان باستان باز می گردد واولین کتابی که دراین باره نوشته شد توسط هراکلیوس بود که دارای اشتباهات زیادی بد.
در رم باستان جالنیوس: اولین کسی بود که استخوان ها و مفاصل را طبقه بندی کرد و قسمتهای مختلف بدن را تشخیص داد.
تاریخچه آناتومی در ایران :
ابن سینا در کتاب قانون در طب مطالب ارزشمندی در ارتباط با آناتومی انسان آورده است که تا قرن هفدهم میلادی منبع دانش کلیه پزشکان در شرق و غرب بود.
تقسیمات آناتومی انسانی شامل
آناتومی درشت(ماکروسکپی) : که بدون استفاده از میکروسکوپ قابل شناخت و برسی است.
آناتومی ریز(میکروسکپی) : که با استفاده از میکروسکوپ قابل شناخت و برسی است.
آناتومی تکاملی : که شناخت بدن انسان را از تولد تا سالخوردگی مورد برسی قرار می دهد.
سطوح تشریحی بدن انسان
برای مطالعه آناتومی باید سطوحی فرضی را در نظر بگیریم که بدن انسان یا یک قسمت از بدن را به دو نیمه تقسیم کند این سطوح فرضی عبارتند از :
سطح سهمی sagital plan
سطح عرضی frontal plan
سطح افقی horizontal plan
سطح سهمی : سطحی است فرضی که بدن را به دو نیمه چپ و راست تقسیم می کند.
سطح عرضی : سطحی است فرضی که بدن را به دو نیمه قدامی و خلفی تقسیم می کند.
سطح افقی : سطحی است فرضی که بدن را به دو نیمه فوقانی تحتانی تقسیم می کند.
برای نشان دادن موقعیت اندامهای بدن از واژه هایی نظیر قدامی , خلفی, فوقانی, خارجی , داخلی, و… استفاده می کنیم این واژه ها نسبت به تشریحی ایساده به کار برده می شوند.
واژه هایی نظیر superficialوproxmal (نزدیک به تنه) برای شناسایی موقعیت اندامها نسبت به تنه بکار برده می شوند.
حفرات بدن انسان
دربدن انسان حفراتی وجود دارند که اعضای مختلف بدن را در خود جای داده اند این حفرات از نظر شکل و اندازه و نوع محتویات با هم متفاوتند.
مهمترین حفرات بدن عبارتند از :
- حفره جمجمه ای
- حفره مهره ای
- حفره سینه ای
- حفره شکمی لگنی
ساختار بدن انسان بطور شماتیک شامل:
- سلول
- بافت
- عضو یا اندام
- دستگاه
- بدن انسان
سلول و بافت
ساختمان سلول :
سلول پیچیده ترین و کوچکترین واحد ساختمانی بدن انسان است که قادر است تمامی اعمال حیاتی بدن را انجام دهد.
تمامی سلول های بدن انسان در اندازه میکروسکپی و قطر ۷/۵ میکرون تا ۳۰۰ میکرون تغییر می کند.
قسمت های اصلی سلول شامل :
- غشای سلول در بیرون
- هسته سلول در مرکز
- سیتوپلاسم سلول بین غشای سلول و هسته سلول
- اندامکها به تعداد زیاد داخل سیتوپلاسم
هسته سلول :
هسته سلول توسط غشای هسته محصور شده است که دارای هزاران منفذ است هر هسته دارای یک یا چند هستک می باشد.
اندامک های سلول شامل :
- رتیکولوم اندوپلاسمیک
- دستگاه گلژی
- لیزوزم
- میتو کندری ها
انواع سلول ها:
- سلولهای عضلانی
- سلول عصبی
- سلول استخوانی
- سلولهای غدد
- سلولهای جنسی
بافت و انواع آن
تعریف بافت : به کلیه سلولهایی که شکل یکسان دارند و یک وظیفه را انجام می دهند بافت می گویند.
انواع بافت ها :
- بافت پوششی
- بافت پیوندی
- بافت عضلانی
- بافت عصبی
بافت پوششی و انواع آن
بافت پوششی :سطوح داخلی و خارجی بدن را می پوشاند و شامل بافت پوششی ساده و بافت پوششی مرکب است.
بافت پوششی ساده: شامل یک ردیف سلول ودارای ۳نوع بافت می باشد.
- بافت پوششی سنگفرشی
- بافت پوششی ستونی
- بافت پوششی مژکدار
بافت پوششی مرکب :سلول های این بافت یک شکل هستند و از چند ردیف سلول تشکیل شده اند مانند بافت پوششی پوست بدن که مرکب و از نوع مطبق هستند.
بافت پیوندی یا بافت هم بند : بافت پیوندی فضای بین بافتها را پر می کند ماده بین سلولی در این بافت فراوان است.
بافتهای چربی غضروفی و استخوانی از انواع بافت پیوند هستند
بخش دوم : استخوان بندی بدن
اسکلت
اسکلت داربست بدن است تمام قسمتهای بدن روی اسکلت قرار گرفته اند.
برای شناخت اسکلت بدن انسان باید استخوانها را مورد مطالعه قرار داد. بدن انسان ۲۰۶ قطعه استخوان تشکیل شده است.
ساختمان استخوان
هر استخوان در فرد بالغ از دو نوع بافت استخوانی تشکیل شده است.
بافت استخوانی متراکم : در تنه استخوان های دراز و اطراف استخوان اسفنجی قرار دارد.
بافت استخوانی اسفنجی : در قسمت میانی استخوان های پهن و دوسر استخوان های دراز مشاهده می شوند.
انواع استخوان
استخوانها از نظر شکل ظاهری شامل :
- استخوان های بلند
- استخوان های کوتاه
- استخوان های پهن
- استخوان های نامنظم
- استخوان های کنجدی
- استخوان های درزی
استخوان های جمجمه :
جمجمه از ۸ استخوان تشکیل شده است که مفاصل بین آنها ثابت است و درز نامیده می شوند.
استخوان های صورت :
صورت از ۱۴ قطعه استخوانی تشکیل شده است که ۶ قطعه از این استخوان ها زوج و ۲ قطعه فرد می باشند و یک استخوان متحرک در صورت وجود دارد که استخوان فک تحتانی است.
مشخصات مهر ها :
ستون فقرات از مهره ها تشکیل شده اند و هر مهره از سه قسمت تشکیل شده است:
- تنه سوراخ مهره و قوس خلفی
- سوراخ مهره ها روی هم قرار می گیرند و کانال نخاعی را بوجود می آورند.
- ستون مهره ها
ستون مهره ها در انسان دارای چند انحنا است که مهمترین آنها عبارتند از :
- انحنای گردنی
- انحنای پشتی
- انحنای کمری
- انحنای لگنی می باشد.
قفسه سینه :
قفسه از اتصال دنده ها و جناغ در جلو و دنده ها و ستون مهره ها در پشت تشکیل شده است.
استخوان جناغ سینه :
در قسمت قدامی قفسه سینه قرار دارد و از ۳ قسمت تشکیل شده است گه شامل :
- دسته جناغ
- تنه جناغ
- و زایده خنجری است
کمربند شانه ای
کمربند شانه ای شامل استخوانهای ترقوه در جلو و استخوانهای کتف در پشت می باشد.
استخوان کتف
استخوان کتف استخوانی پهن سه گوش و نازک است که در قسمت خلفی قفسه سینه قرار گرفته و فضای اولین تا هشتمین دنده را می پوشاند.
استخوان بازو
استخوان بازو از نوع استخوان های بلند است و در قسمت proximal با استخوان کتف و در قسمت ایستال با استخوانهای زند زبرین و زند زیرین مفصل می شود.
استخوان بازو یک تنه و دو انتها دارد
استخوان های ساعد
ساعد دارای دو استخوان زند زبرین و زند زیرین می باشد که در قسمت فوقانی به همراه استخوان بازو مفصل آرنج را می سازند و در قسمت تحتانی با استخوان های مچ مفصل می شوند.
استخوان بندی دست شامل :
- استخوان های مچ دست
- استخوان های کف دست
- استخوان های انگشتان می باشد.
کمربند لگنی
اندام تحتانی توسط کمربند لگنی به استخوان بندی محوری متصل می شوند کمربند لگنی شامل دو استخوان بی نام در جلو و استخوان خارجی در عقب می باشد که مجموعا لگن خاصره را تشکیل می دهند.
ارتفاق عانه :
به مفصل محل اتصال استخوانهای بی نام در قسمت قدامی میانی لگن ارتقاق عانه گفته می شود.
ساختمان استخوان های بی نام :
استخوان های بی نام از سه قسمت خاصره ای , نشیمنگاهی و شرمگاهی تشکیل شده اند.
لگن
قسمتی از اسکات است که شامل استخوانهای بی نام و خاجی می باشد. استخوان دنبالچه نیز به طور غیر مستقیم در ساختمان لگن شرکت می کند.
تفاوت لگن در جنس مذکر و مونث :
لگن بهترین قسمت برای تمیز دادن اسکلت در دو جنس است و به طور خلاصه :
۱- لگن زنان کوتاه تر و پهن تر از مردان است
۲- مدخل لگن در زنان گشادتر است
۳- سوراخ سدادی در مردن بیضی شکل و در زنان مثلثی شکل است
۴- استخوان خاجی در زنان پهن تر از مردان است
استخوان ران
استخوان ران درازترین و قوی ترین استخوان بدن است در انتهای فوقانی دارای یک قسمت محدب و گوی مانند است به نام سر و در زیر سر یک قسمت باریک قرار دارد به نام گردن در انتهای تحتانی دو قسمت برجسته و مجزا از یکدیگر وجود دارند به نام لقمه (کندیل)
استخوان های ساق پا
ساق پا دارای استخوان هایی بنام های نازک نی و درشت نی می باشد.
استخوان های مچ پا
مچ پا دارای ۷ قطعه استخوان است که در دو ردیف قرار دارند و شامل قاپ , پاشنه , ناوی , تاسی و ۳ستخوان میخی می باشد.
بخش سوم: مفاصل
مفصل
محل ارتباط و اتصال دو یا چند استخوان را مفصل می گویند . وجود همبستگی واتصال استخوانهای مختلف بدن انسان یکی از عوامل مهم حرکت آدمی است.
طبقه بندی مفاصل :
مفاصل را با توجه به ساختمان آنها طبقه بندی می کنند:
۱- مفاصل لیفی
۲- مفاصل غضروفی
۳- سینویال
۴- مفاصل غضروفی
۵- در این نوع مفاصل استخوانها بوسیله یک واسطه غضروفی روی هم قرار می گیرند و دو دسته اند:
۶- مفاصل سین کندروز مانند مفصل بین دیافیرواپی استخوانهای دراز
۷- مفاصل سیمغیز…مانند مفاصل بین مهره های ستون فقرات
ساختمان مفاصل سینوویال عبارتند از :
- سطوح مفصلی
- غشاء
- سینوویال
- کپسول مفصلی
- رباط ها
انواع مفاصل سینوویال :
مفاصل سینوویال را با توجه شکل سطوح استخوان های شرکت کننده در مفصل به ۷ نوع تقسیم می شوند :
۱- مفاصل مسطح
۲- مفاصل لولایی یا قرقره ای
۳- مفاصل استوانه ای
۴- مفاصل
۵- مفاصل زینی
۶- مفاصل کندیلی
۷- مفاصل کروی یا گوی و حفره
بخش چهرم: دستگاه عضلانی
عضلات بدن انسان
عضلات بدن انسان از عناصر انقباضی تشکیل شده اند که به وسیله پدیده انقباض کلیه حرکات ارادی و غیر ارادی را در انسان باعث می شوند.
انواع عضلات بدن انسان
بدن انسان از سه دسته عضله به نام های عضلات صاف و عضلات مخطط یا (اسکلتی) و عضله قلب تشکیل شده است.
مشخصات واحد ساختمانی بافت عضلانی
تار عضلانی واحد ساختمانی عضلات اسکلتی است. یک عضله از تعدادی دسته تارهای عضلانی بوجود آمده است که توسط اپی میوزیوم پوشیده شده است هرتار عضلانی ۱۰تا۱۰۰ میکرون قطر و گاهی تا چند سانتیمتر طول دارد.
ساختمان تار عضلانی
سیتوپلاسم تار عضلانی را سار کو پلاسم و غشای آنرا سار کوما می گویند. درون سار کو پلاسم میوفیبریل قرار دارند.
درون میوفیبریل ها میوفیلامنت ها قرار دارند که سار کومرها را می سازند هر سار کومر از دو رشته پروتینی بنام اکتین و میوزین تشکیل شده است که این پروتین ها با روند پیچیده ای موجبات انقباض عضله را فراهم می سازد.
چگونگی نامگذاری عضلات بدن
- نام گذاری با توجه به اعمالی که انجام می دهند مانند عضلات باز کننده وخم کننده انگشتان
- نام گذاری با توجه به جهت تارهای عضلانی مانند عضلات مایل و عرضی شکم
- نام گذاری با توجه به محل چسبندگی به استخوان مانند عضلات درشت نی وزنداعلایی
- نام گذاری بر حسب تعداد محل های چسبندگی به استخوان مانند عضلات دوسر وسه سر
- نام گذاری با توجه به شکل خاص عضله مانند عضله متوازی الا ضلاع
- نام گذاری با توجه به موقعیت شان در بدن مانند عضلات سینه ای و عضلات شکم
طبقه بندی عضلات ناحیه گردن
عضلات ناحیه گردن در سه گروه طبقه بندی می شوند :
۱– عضلات سطحی گردن که بلا فاصله در زیر پوست قرار دارند.
۲- عضلات میانی گردن:که به استخوان لامی مربوط می شود.
۳- عضلات عمقی گردن: که در زیر دو طبقه دیگر قرار دارند.
عضلات نردبانی چند جفت اند و با توجه به قرار گیری نسبت به یکدیگر به نردبانی قدامی, نردبانی میانی و نردبانی خلفی تقسیم می شوند.
عضلات تنه
به دو دسته قدامی و خلفی تقسیم می شوند :
عضلات قدامی تنه
به دو دسته تقسیم می شوند :
۱– عضلات ناحیه سینه شامل سینه ای بزرگ, سینه ای کوچک , تحت ترقوه ای , دندانه ای بزرگ و عضلات بین دنده ای است.
۲- عضلات ناحیه شکم شامل: مورب خارجی, مورب داخلی, عرضی شکم,راست شکم و مربع کمری است.
عضلات خلفی تنه
عضلات خلفی تنه: شامل عضلات ذوزنقه ایی, پشتی بزرگ, گوشه ای, متوازی الا ضلاع, گوشه ای دندانه ای خلفی فوقانی, دندانه ایی خلفی تحتانی, پشت دارز و مربع کمری است.
عضلات مفصل شانه
عضلات مفصل شانه به دو گروه قدامی و خلفی تقسیم می شوند :
۱- عضلات ناحیه قدامی شانه: شامل عضلات تحت کتفی و غرابی- بازویی است.
۲- عضلات ناحیه خلفی شانه: شامل عضله دلتویید, عضله تحت خاری و عضله گرد کوچک و گرد بزرگ است.
عضلات اندام فوقانی
شامل عضلات ناحیه بازو عضلات ناحیه ساعد و عضلات دست است.
عضلات بازو
عضلات بازو به دو گروه تقسیم می شوند :
گروه اول: شامل عضله دو سر بازویی و بازویی قدامی است و موجب خم شدن ساعد روی بازو می شود.
گروه دوم: شامل عضله سه سر بازو و عضله سه گوش آرنجی است و باعث باز شدن مفصل آرنج می شوند.
عضلات ساعد
در ساعد عضلات زیادی وجود دارد این عضلات در دو گروه قدامی و خلفی قرار دارند که هر کدام از این گروه ها نیز به دو گروه سطحی و عمقی تقسیم می شوند.
تقسیم بندی عضلات اندام تحتانی
عضلات ناحیه اندام تحتانی شامل عضلات ناحیه لکن خاصره-عضلات ران, عضلات ساق پا و عضلات پا می باشد.
عضلات ناحیه لگن خاصره شامل دو گروه قدامی و خلفی است :
۱- گروه قدامی: شامل سوئز بزرگ,سوئز کوچک و عضله خاصره ای است.
۲- گروهگروه خلفی: عبارتند از سرینی بزرگ سرینی میانی سرینی کوچک و کشنده پهن نیام است.
عضلات ران
عضلات ران به سه گروه تقسیم می شوند :
گروه اول :عضلات ناحیه قدامی ران شامل: عضله چهار سر و عضله خیاطه است.
گروه دوم : عضلات ناحیه خلفی ران شامل: عضلات نیم غشایی ,نیم وتری و دو سر رانی است.
گروه سوم : عضلات ناحیه داخلی ران شامل: عضلات شانه ایی, نزدیک کننده طویل, نزدیک کننده کوتاه و راست داخلی است.
عضله چهار سر رانی
عضله ای است که از چهار عضله مختلف بوجود آمده است این عضلات توسط یک تاندون مشترک به قسمت فوقانی کشکک زانو متصل می شوند این چهار عضله عبارتند از : پهن جانبی, پهن میانی, پهن داخلی و راست رانی.
موفق بشید.
¡برای ای
